IEA: Bərpa olunan enerji 2025-ci ildə kömürü keçərək ən böyük mənbəyə çevriləcək
Qlobal enerji böhranı yeni bərpa olunan enerji güclərinin quraşdırılması sürətləndirir və növbəti beş ildə (2022-2027) dünyada ümumi güc artımı demək olar ki, iki dəfə artacaq.
"Berpaolunanenerji.az"ın məlumatına görə, bu barədə Beynəlxalq Enerji Agentliyinin (IEA) "Bərpa olunan enerji 2022" adlı dərc olunan hesabatında bildirilir.
Hesabata görə, bərpa olunan enerji 2025-ci ilin əvvəlinə qədər kömürü keçərək qlobal elektrik enerjisinin ən böyük mənbəyinə çevriləcək.
Beynəlxalq Enerji Agentliyinin “Bərpa olunan enerji 2022” hesabatına görə, dünyada bərpa olunan enerji mənbələrinin gücü 2027-ci ilə qədər 2 400 QVt artaraq 5 650 QVt-a çatacaq. Bu, dünyada son 20 ildəki artıma bərabərdir.
Artımın 1 070 QVt-nın Çin, 280 QVt-nın ABŞ, 425 QVt-nın Avropa və 145 QVt-nın Hindistanın payına düşəcəyi proqnozlaşdırılır.
Qarşıdakı 5 ildə qlobal elektrik enerjisinin qoyuluş gücündəki artımın 90 %-ı yaşıl enerji mənbələri hesabına reallaşacaq. Bununla belə, 2025-ci ildə bərpa olunan enerji mənbələrinin kömürü geridə qoyaraq ən böyük elektrik enerjisi mənbəyi olacağı bildirilir.
Günəş enerjisinin qoyuluş gücü qarşıdakı 5 ildə 1 500 QVt artaraq 2 350 QVt-a çatacağı, 2026-cı ildə təbii qazı, 2027-ci ildə kömürü geridə qoyaraq ən böyük elektrik enerjisi mənbəyi olacağı bildirilir.
2027-ci ilə qədər proqnozlaşdırılan bərpa olunan enerji mənbələrinin qoyuluş gücündəki ümumi artımın 60 %-i günəş enerjisi hesabına reallaşacaq.
Külək enerjisinin qoyuluş gücü təxminən iki qat artacaq. Quruda külək enerjisi gücü 570 QVt artarkən, dənizdə külək enerjisi gücü bərpa olunan enerji mənbələrinin qoyuluş gücündəki ümumi artımın 20 %-ni təşkil edəcək.
Günəş və külək enerjisindəki böyümə nəticəsində hidroenerji ən böyük üçüncü bərpa olunan enerji mənbəyi olaraq geriləyəcək.
Dünya ölkələrinin Rusiyanın Ukraynaya təcavüzü nəticəsində yaranan enerji təhlükəsizliyi ilə bağlı narahatlıqları, qiymətləri kəskin şəkildə bahalaşan və idxal olunan qalıq yanacaqlardan asılılığı azaltmaq üçün günəş və külək kimi bərpa olunan enerji mənbələrinə daha çox müraciət etməyə sövq edib.
IEA-nın icraçı direktoru Fatih Birol bildirib: “Bu, mövcud enerji böhranının daha təmiz və daha təhlükəsiz enerji sisteminə doğru tarixi dönüş nöqtəsi ola biləcəyinin bariz nümunəsidir. Bərpa olunan mənbələrin davamlı sürətlənməsi qlobal istiləşməni 1,5 °C ilə məhdudlaşdırmaq üçün çox vacibdir".
Kommunal miqyaslı günəş PV və quruda külək enerjisi yeni elektrik enerjisi istehsalı üçün ən ucuz variantlardır. Qlobal günəş PV gücü 2022-2027-ci illər ərzində demək olar ki, üç dəfə artacaq, kömürü ötüb və dünyada ən böyük enerji tutumu mənbəyinə çevriləcək.
Hesabatda həmçinin istehlakçılara enerji xərclərini azaltmağa kömək edən yaşayış və ticarət damlarında günəş panellərinin quraşdırılmasının sürətləndirilməsi tələb olunur.
Qlobal külək enerjisi proqnoz dövründə demək olar ki, iki dəfə artacaq, dənizdə külək enerji layihələri isə artımın beşdə birini təşkil edəcək. Birlikdə külək və günəş növbəti beş il ərzində əlavə olunan bərpa olunan enerji potensialının 90%-dən çoxunu təşkil edəcək.
Hesabata görə, ABŞ və Hindistan 2022-2027-ci illər ərzində günəş enerjisi sektoruna 25 milyard ABŞ dollarına qədər investisiya yatıracaq.
Çinin bərpa olunan enerjidə dominant olaraq qalmasına baxmayaraq, onun qlobal istehsal gücündə payı bugünkü 90 %-dən 2027-ci ilə qədər 75 %-ə düşə bilər. Ümumi qlobal bioyanacaq tələbi 2022-2027-ci illər ərzində 22 % artacaq. ABŞ, Kanada, Braziliya, İndoneziya və Hindistan bioyanacaq istifadəsində gözlənilən qlobal artımın 80 %-ni təşkil edəcək.
Rəylər (0):